งานประชุมวิชชาการ 9 ปี สช. “ปฏิรูประบบสุขภาพและชีวิต ปฏิรูปจิตสำนึกประชาธิปไตย” ระหว่างวันที่ 10-12 มิถุนายน 2558 ผ่านไปแล้วด้วยความเข้มข้นและคึกคัก
 
   ภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ ท้องถิ่น ชุมชน เอกชน ประชาสังคมและวิชาการ จากทั่วประเทศประมาณ 1,000 คน มาร่วมกันถอดบทเรียน ต่อยอดประสบการณ์ องค์ความรู้เกี่ยวกับการขับเคลื่อนการปฏิรูประบบสุขภาพที่เน้น “การมีส่วนร่วม” ในห้วงเวลาเป็นสิบๆ ปีที่ผ่านมา
 
   สุขภาพปรับเปลี่ยนจากเรื่อง ”การแพทย์การสาธารณสุข” มาเป็นเรื่อง “สุขภาวะของคนและสังคม”
 
   ระบบสุขภาพที่เน้น “ชีวการแพทย์” โรคภัยไข้เจ็บแบบดั้งเดิม มาสู่ระบบที่เน้น “ชีวสังคม” ที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยทางสังคมทั้งหลายที่กำหนดสุขภาพ
 
   เปลี่ยนจากระบบตั้งรับมาเป็นระบบ “สร้างนำซ่อม” เป็นเรื่องของทุกภาคส่วนเข้ามาร่วมเป็น “เจ้าภาพ” มีส่วนร่วมอย่างเข้มแข็ง การเดินเรื่องสุขภาพด้วยจิตวิญญาณประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมที่ควรเป็นกรอบใหญ่ของสังคม สอดคล้องกับที่ประเทศไทยกำลังอยู่ในบรรยากาศของ “การปฏิรูปประเทศ” และการปฏิรูปประชาธิปไตยอีกครั้งหนึ่งเพื่อ “ลดความเหลื่อมล้ำ เพิ่มความเป็นธรรม” ในทุกด้าน
 
   การสังเคราะห์องค์ความรู้จากการประชุมวิชชาการ ครั้งนี้สรุป “ข้อค้นพบ” สำคัญได้ 4 ประการ คือ

การ “ก้าวเดินสู่อนาคต” ควรมีทิศทางแนวทางสำคัญ 4 ประการ คือ
1) การสร้างเสริมพลังเครือข่าย/พลังพลเมืองให้เข้มแข็ง
2) การสร้างเสริมการเรียนรู้ร่วมกันจากการปฏิบัติจริง เพื่อต่อยอดความรู้และสร้างความรู้ใหม่
3) การทำงานต้องมุ่งที่การสร้างเสริมความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่นอันเป็นฐานรากของสังคม
4) พัฒนาเครื่องมือทางสังคมใหม่ๆ ที่เน้นประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม
“ก้าว ก้าว ก้าว” ตามเส้นทางนี้ จะนำไปสู่สังคมสุขภาวะในวันข้างหน้าครับ