สมัชชาสุขภาพแห่งชาติ จัดต่อเนื่องปีละครั้ง ตั้งแต่ พ.ศ. 2551 มาถึงปีนี้เป็นครั้งที่ 17 ซึ่งจะจัดในวันที่ 27-28 พฤศจิกายน 2567 นี้ ที่อาคารอิมแพ็ค เมืองทองธานี ภายใต้ธีม “เศรษฐกิจยุคใหม่ สร้างสุขภาวะไทยยั่งยืน” New Wealth for Health

ช่วงทศวรรษที่ผ่านมามีการนำไปใช้และเป็นที่รู้จักกันกว้างขวางมากขึ้นถึงการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ (Health Impact Assessment: HIA) เป็นการคาดการณ์หรือประเมินถึงผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนทั้งด้านลบและด้านบวกที่อาจเกิดขึ้น จากนโยบายสาธารณะต่างๆ

๕๐๐ ปีมานี้ ประชากรโลกเพิ่มจาก ๕๐๐ ล้านคน มาเป็น ๘,๐๐๐ ล้านคน เพิ่มขึ้น ๑๖ เท่า ผลผลิต/อาหารเพิ่มขึ้น ๒๔๐ เท่า พลังงานที่บริโภคเพิ่มขึ้น ๑๑๕ เท่า คนมีกินมากขึ้น ใช้แรงทางกายลดลง

กว่าสามสิบปีที่แล้ว ประเทศไทยเราเริ่มพูดกันถึงว่าหมดยุคประชาธิปไตยแบบตัวแทน ต้องเป็นประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม จาก representative democracy มาเป็น participation democracy ที่ไม่ใช่ประชาธิปไตยนาทีเดียวเวลากาบัตรเลือกผู้แทน แล้วยกให้เป็นหน้าที่ของผู้แทน ประชาชนต้องเป็น active citizen ที่ต้องร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมแสดงความคิดเห็น ร่วมตรวจสอบ ตลอดเวลาหลังจากกาบัตรเลือกตั้ง

ทุกคนทราบดีว่าเมื่อเกิดมาแล้วก็ต้องตาย เปรียบกับผลไม้ สุกก็หล่น แก่ก็หล่น อ่อนก็หล่น แม้คนเราจะถึงเวลาที่เป็นผลไม้สุกงอมแล้ว แต่กลับเป็นเรื่องที่ไม่ค่อยได้ตระเตรียม

เทคโนโลยีการแพทย์ที่ก้าวหน้ามากขึ้น สามารถยืดระยะเวลาตายออกไปได้ แต่การรักษาบางอย่างไม่ได้เกิดประโยชน์ที่แท้จริงกับผู้ป่วย หากเพิ่มความทุกข์ทรมานมากขึ้นยาวนานขึ้นในระยะสุดท้ายของชีวิต

จากการศึกษาวิจัยพบว่าคนในประเทศไหนจะมีสุขภาพดีและอายุยืนยาวแค่ไหนขึ้นอยู่กับ ระบบบริการสุขภาพ ๙% พันธุกรรม ๑๖% พฤติกรรม ๕๑% และ สิ่งแวดล้อม ๒๔%