ระหว่างวันที่ 18 - 19 ธันวาคม 2568 สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับภาคีเครือข่าย จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการสรุปผลการดำเนินงานการขับเคลื่อนประเด็นภัยบุหรี่ไฟฟ้าของเขตสุขภาพเพื่อประชาชน ณ โรงแรมโนโวเทล กรุงเทพ ฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดเวทีสรุปผลการดำเนินงานการขับเคลื่อนประเด็นภัยคุกคามด้านสุขภาพ (บุหรี่ไฟฟ้า) ของเขตสุขภาพเพื่อประชาชนที่ร่วมขับเคลื่อนปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าในพื้นที่ 8 เขต แลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเขตพื้นที่เพื่อให้เกิดการขยายผลต่อไป
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เพื่อดำเนินโครงการพัฒนาประสิทธิภาพระบบและกลไกการดำเนินงานเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเพื่อแก้ไขปัญหาภัยคุกคามทางสุขภาพ (บุหรี่ไฟฟ้า) เพื่อสนับสนุนการบูรณาการภารกิจและขับเคลื่อนการดำเนินงานแบบมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในการขับเคลื่อนงานด้านภัยของบุหรี่ไฟฟ้า และพัฒนาประสิทธิภาพระบบและกลไกเขตสุขภาพในการบูรณาการภารกิจและขับเคลื่อนประเด็นภัยคุกคามด้านสุขภาพของเขตพื้นที่ ในการพัฒนาและดำเนินการผ่านกลไก กขป. เกิดการบูรณาการภารกิจของหน่วยงานต่างๆ ในการแก้ไขปัญหาบุหรี่ไฟฟ้า ลดผลกระทบด้านสุขภาพ และสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยสำหรับเด็กและเยาวชนในระยะยาวของพื้นที่
นายสุทธิพงษ์ วสุโสภาพล รองเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวถึงภาพใหญ่ของภยันตรายบุหรี่ไฟฟ้าว่า บุหรี่ไฟฟ้าเป็นเรื่องหนึ่งที่ขับเคลื่อนการทำงานอย่างต่อเนื่อง เป็นภัยเงียบและเป็นปัญหาสะสมของเด็กและเยาวชน จากข้อมูลมีความชัดเจนว่าเด็กที่ติดบุหรี่ไฟฟ้ามีอายุน้อยลงเรื่อยๆ และขณะเดียวกันที่น่าตกใจคือมีผู้หญิงติดบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มมากขึ้น มีทั้งสูบบุหรี่ไฟฟ้า เพราะมีกลิ่นหอมและเป็นค่านิยมใหม่ซึ่งสวนทางกับบุหรี่มวนที่มีกลิ่นเหม็น
“มีข้อมูลมีกลไกแล้วต้องมีแผน แผนจะเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ใช้ในการสร้างความร่วมมือกันในพื้นที่ เรื่องการต่อต้านบุหรี่ฟ้าถ้าทำโดยหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งเป็นเรื่องยาก และจะแก้ไขเฉพาะในโรงเรียนเพียงอย่างเดียวไม่ได้” นายสุทธิพงษ์ กล่าว
นายสุทธิพงษ์ กล่าวอีกว่า ในการประชุมทั้ง 2 วันนี้ จะสะท้อนว่าผลของการดำเนินงานตามกิจกรรมหลักหรือกลยุทธ์มีผลเป็นอย่างไร มีการใช้ข้อมูลและกลไกทำงานเป็นอย่างไร มีลีลาชั้นเชิงในการใช้แผนอย่างไร การสรุปในครั้งนี้จะช่วยให้เห็นภาพที่ชัดเจน และเมื่อสะท้อนผลการดำเนินงานแล้ว ผลนั้นมีความหมายต่อการดำเนินงานในพื้นที่อย่างไร
ผศ.ดร.ลักขณา เติมศิริกุลชัย รองประธานคณะกรรมการพัฒนานโยบายสาธารณะประเด็นการควบคุม บุหรี่ไฟฟ้า กล่าวว่า กลไกภาคประชาชนจะทำหน้าที่ในการบูรณาการเครือข่าย ทำข้อมูลและวางแผนเพื่อป้องกันเด็กและเยาวชนไม่ให้เข้าถึงบุหรี่ไฟฟ้า ทำเป็นแผนและกิจกรรมในพื้นที่ ปรากฏว่าทำได้ดีหลายแห่ง มีธรรมนูญสุขภาพของโรงเรียนปลอดบุหรี่ ทำชุมชนปลอดบุหรี่ อันสุดท้ายคือมาถอดบทเรียนในวันนี้ว่าสามารถป้องกันเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้าได้อย่างไร ถอดบทเรียนและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันระหว่างเขต
ในโอกาสนี้นายพีธากร ศรีบุตรวงษ์ คณะกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ (คจ.สช.) ครั้งที่ 17 และครั้งที่ 18 ดำเนินกิจกรรมถอดบทเรียนด้วยเครื่องมือหน้าต่างความสำเร็จ โดยให้ตัวแทนเขตสุขภาพเพื่อประชาชนในแต่ละเขต ร่วมวิเคราะห์การขับเคลื่อนประเด็นบุหรี่ไฟฟ้าที่ผ่านมา รวมถึงวิเคราะห์ปัจจัยความสำเร็จ ทุนในพื้นที่ เพื่อนำไปสู่การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเขตเพื่อให้เกิดการขยายผลในการนำประเด็นบุหรี่ไฟฟ้าไปขับเคลื่อนในเขตอื่น ๆ ระยะต่อไป