… พงศ์นรินทร์ มากรัตน์
โทรเวชกรรม (Telemedicine) คือการใช้เทคโนโลยีสื่อสารทางไกลเพื่อให้บริการทางการแพทย์ ซึ่งช่วยให้ประชาชนเข้าถึงการรักษาได้สะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น การเติบโตของบริการนี้ทำให้ภาครัฐต้องมีกฎหมายกำกับดูแลเพื่อสร้างมาตรฐานและความปลอดภัย
--- การกำกับดูแลและกฎหมายหลัก ---
การให้บริการโทรเวชกรรมในไทยถูกกำกับดูแลโดยหลายหน่วยงานภายใต้กฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่:
-
แพทยสภา: กำหนดมาตรฐานการประกอบวิชาชีพแพทย์ผ่าน ประกาศแพทยสภา ที่ ๕๔/๒๕๖๓ เรื่อง แนวทางปฏิบัติการแพทย์ทางไกลหรือโทรเวช (telemedicine) และคลินิกออนไลน์
ซึ่งเป็นแนวทางปฏิบัติหลัก โดยกำหนดให้แพทย์ต้องให้บริการด้วยมาตรฐานเดียวกับการรักษาในสถานพยาบาล ต้องมีการยืนยันตัวตนของแพทย์และผู้ป่วย ได้รับความยินยอมจากผู้ป่วย และใช้ระบบที่ปลอดภัยในการรักษาข้อมูล -
กระทรวงสาธารณสุข (สธ.): กำกับดูแลมาตรฐานสถานพยาบาลที่ให้บริการตาม พ.ร.บ. สถานพยาบาลฯ
-
สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (PDPC): คุ้มครองข้อมูลสุขภาพของผู้ป่วยซึ่งเป็นข้อมูลที่อ่อนไหวตาม พ.ร.บ. คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. ๒๕๖๒ (PDPA)
โดยกำหนดให้การประมวลผลข้อมูลต้องได้รับความยินยอมโดยชัดแจ้งและมีมาตรการความปลอดภัยที่รัดกุม -
สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA): กำกับดูแลแพลตฟอร์มดิจิทัลที่เป็นตัวกลางในการให้บริการ
--- ประเด็นสำคัญและแนวโน้ม ---
ประเด็นทางกฎหมายที่ผู้ให้บริการต้องให้ความสำคัญคือ แพทย์ยังคงต้องรับผิดชอบ
ต่อการวินิจฉัยและการรักษาเช่นเดียวกับกรณีปกติ ต้องมีกระบวนการขอความยินยอมที่ชัดเจน
และแพลตฟอร์มต้องมีมาตรฐานความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่เหมาะสม
แม้ว่าไทยจะมีกรอบกฎหมายที่รองรับโทรเวชกรรมค่อนข้างชัดเจน แต่ยังมีความท้าทายในทางปฏิบัติ เช่น การเบิกจ่ายค่ารักษากับสิทธิประกันสุขภาพต่างๆ ซึ่งยังอยู่ในช่วงพัฒนา แนวโน้มในอนาคตคาดว่าจะมีการปรับปรุงกฎเกณฑ์เพิ่มเติมเพื่อส่งเสริมให้ระบบโทรเวชกรรมของไทยพัฒนาได้อย่างยั่งยืนและปลอดภัย