📢 “สตูล” ผนึกพลังศาสนา-สาธารณสุข ผุดไอเดีย “ธรรมนูญมัสยิด” สู้เบาหวาน-ความดัน หวังสร้างสุขภาวะยั่งยืนในชุมชนมุสลิม

🗓 วันที่ 23 มิถุนายน 2568  ณ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสตูล

📍สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสตูล ร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการอิสลามจังหวัด องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และภาคประชาชน เปิดเวทีหารือร่วมออกแบบแนวทาง “ธรรมนูญสุขภาพมุสลิมจังหวัดสตูล” เพื่อใช้หลักศาสนาและมัสยิดเป็นศูนย์กลางสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ ปรับพฤติกรรม ลดปัจจัยเสี่ยงจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยเฉพาะเบาหวานและความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัญหาหลักของประชาชนในพื้นที่

🧭 นายเจ๊ะอับดุลล่าห์ แดหวัน 
นำเสนอแผนงานการขับเคลื่อนการสานพลังสร้างสภาวะแวดล้อมที่เอื้อต่อการลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง 
(เบาหวานและความดันโลหิตสูง) ในมัสยิดจังหวัดสตูล  แนวทางขับเคลื่อนด้วยด้วยพลังร่วมจาก 4 ภาคส่วน
การดำเนินงานครั้งนี้จะเกิดจากความร่วมมือของ 4 ภาคส่วนหลัก ได้แก่
• คณะกรรมการอิสลามจังหวัด
• องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อบจ., อบต., เทศบาล)
• สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
• ภาคประชาสังคมและชุมชน อสม.
ทั้งนี้ มีแผนจัดทำ MOU ความร่วมมือระดับจังหวัด จัดตั้งคณะทำงาน และเริ่มต้นรวบรวม ฐานข้อมูลกลุ่มเสี่ยงในทุกอำเภอ เพื่อเตรียมขับเคลื่อนอย่างเป็นระบบ

✳️ "NCDs ลดลงได้ ถ้าทุกคนร่วมมือ" สตูลผนึกพลังศรัทธา–สุขภาพ ดึงมัสยิดเป็นฐานปรับพฤติกรรมลดเบาหวาน–ความดัน

• นพ.ธีรศักดิ์ เด่นดวง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดสตูล กล่าวว่า “จังหวัดสตูลมีประชากรมุสลิมมากถึง 75% และในช่วงที่ผ่านมาพบว่าปัญหาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง โดยเฉพาะโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง กำลังเป็นภัยเงียบที่ส่งผลต่อสุขภาพประชาชนในระยะยาว
  เราจึงเล็งเห็นว่า 'ศาสนา' และ 'มัสยิด' ไม่ใช่เพียงศูนย์กลางทางจิตวิญญาณ แต่สามารถเป็นฐานสำคัญในการสร้างความรู้ ปรับพฤติกรรม และเปลี่ยนค่านิยมด้านสุขภาพได้ โดยเฉพาะในชุมชนมุสลิม”
  แนวทางการดำเนินงานจะเน้น 3 กลุ่มเป้าหมายหลัก ได้แก่
  1. กลุ่มเสี่ยง
  2. กลุ่มผู้ป่วย
  3. ประชาชนทั่วไป ประชาชนคนทั่วไปในการปรับพฤติกรรมระยะยาว

🕌 มัสยิดไม่ใช่แค่ศูนย์กลางศาสนา แต่คือศูนย์กลางสุขภาวะ

• นายอับดุลเลาะ ปังแลมาปุเลา เลขาสำนักงานคณะกรรมการอิสลามจังหวัดสตูล กล่าวว่า เห็นด้วยกับแนวคิดดังกล่าว โดยเสนอให้นำหลักอัลกุรอาน หะดิษ และข้อวินิจฉัยจากสำนักจุฬาราชมนตรี มาประกอบเป็นกรอบแนวทางในธรรมนูญสุขภาพมุสลิม เพื่อให้สอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลาม และสามารถใช้ได้จริงในชุมชนมุสลิม

📍"ธรรมนูญสุขภาพมุสลิมจังหวัดสตูล" ไม่ใช่แค่เครื่องมือสุขภาพ แต่คือวัฒนธรรมใหม่ของชุมชนมุสลิมไทย

• นายสมเกียรติ พิทักษกมลพร ผู้ช่วยเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) กล่าวว่า
  “นี่ไม่ใช่แค่การสร้างธรรมนูญสุขภาพในเชิงเอกสาร แต่คือการสร้างวัฒนธรรมใหม่ ที่ผสานความเชื่อทางศาสนา ความรู้ด้านสุขภาพ และพลังของชุมชนไว้ด้วยกัน จังหวัดสตูลกำลังกลายเป็นต้นแบบจังหวัดแรกของไทยที่สามารถใช้หลักศาสนาอิสลามมาเป็นเครื่องมือขับเคลื่อนนโยบายสุขภาพในระดับพื้นที่ที่มีชาวมุสลิมอยู่ได้อย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืน” พร้อมกันนี้ ได้ร่วมให้ข้อเสนอแนะแนวทางและกระบวนการออกแบบการพัฒนานโยบายสาธารณะ โดยยึดแนวคิด “การสานพลังสร้างสภาวะแวดล้อมทางกายภาพและสังคมเพื่อลดโรคไม่ติดต่อ” ซึ่งเป็นหัวใจของการสร้าง NCDs Ecosystem ในชุมชน

📚 แปลง NCDs Ecosystem สู่ฉบับชุมชนมุสลิม

• นางนันทิยา ลิ่วลักษณ์ จากสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ได้แนะนำแนวทางการประยุกต์ใช้ “5 มาตรการหลัก NCDs Ecosystem” มาปรับให้เข้ากับหลักศาสนาอิสลาม และสภาพความเป็นอยู่ของชุมชนมุสลิมในสตูล โดยจะหารือกับนักวิชาการศาสนาเพื่อกลั่นกรองเป็น ธรรมนูญสุขภาพมุสลิมฉบับจังหวัด

🔜 Next Steps: ก้าวต่อไปของการเปลี่ยนแปลง
• วันที่ 5 กรกฎาคม 2568: นำเสนอแนวคิดธรรมนูญสุขภาพมุสลิมและแนวทางขับเคลื่อนต่อคณะกรรมการอิสลามกลางจังหวัด
• จัดทำร่าง MOU เพื่อเป็นข้อตกลงความร่วมมืออย่างเป็นทางการ
• แต่งตั้งคณะทำงาน ยกร่างธรรมนูญฯ และเตรียมเวทีรับฟังความคิดเห็นจากมัสยิดทุกอำเภอ เพื่อสร้างความเป็นเจ้าของร่วมในทุกพื้นที่

รายงานโดย สช.ต. นันทิยา ลิ่วลักษณ์