ลำปาง - บพท.ผนึกเครือข่าย อว.-กรรมการ สช.-นักวิจัย มช. อปท.ปั้น แอป “ฮับส่งโฮงยา-โทรเวชกรรม” รับส่งผู้ป่วยเบา-เข้าถึงการรักษาออนไลน์ เก็บฐานข้อมูล ปฏิวัติสาธารณสุขชุมชนไกลปืนเที่ยง ล่าสุดจับมือ อบจ. ลำปางเดินเครื่องนำร่องใน รพ.สต.ที่ได้รับถ่ายโอนแล้ว
แม้สาธารณสุขไทยจะมีการพัฒนาระบบการบริการมากขึ้น แต่ด้วย จำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น รวมทั้งก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ สถานที่อยู่อาศัย ของชาวบ้านที่ห่างไกล ฯลฯ จึงเป็นเรื่องยากของคนบางกลุ่มในการจะเข้า ถึงระบบการรักษาพยาบาล
หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) จึง ได้สนับสนุนให้สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษาวิทยาศาสตร์ วิจัยและ นวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์และนวัตกรรม (อว.) สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) คณะอาจารย์จาก มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พัฒนาระบบการให้บริการ
พร้อมกันนั้น บพท.และเครือข่ายได้ร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้อง ถิ่นในจังหวัดต่างๆ พัฒนาระบบการเข้าถึงการรักษาพยาบาล โดยที่ จ.ลำพูน ทีมวิจัยจากคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย รศ.ดร.อรัญ ญา ศิริผล หัวหน้าโครงการฯ ได้ร่วมกับเทศบาล ต.เวียงยอง อ.เมืองลำพูน ดำเนินการ “โครงการพัฒนาขีดความสามารถการบริการสุขภาพผู้สูงอายุ และผู้มีภาวะพึ่งพิง” ใช้ระบบ “ฮับส่งโฮงยา” และ “โปรแกรมยืม-คืนอุปกรณ์ ทางการแพทย์"
ระบบ “ฮับส่งโฮงยา” มีการใช้แอปพลิเคชัน “ฮับส่งโฮงยา” เพื่อเรียก รถรับส่งผู้ป่วยไปยังสถานพยาบาลแบบไม่ฉุกเฉิน (Non-Emergency Transportation System-NETS) จากเดิมที่มีการใช้โทรศัพท์สายด่วน 1669 สำหรับรับส่งผู้ป่วยเฉพาะที่ประสบอุบัติเหตุฉุกเฉิน ช่วยให้ผู้ป่วย ผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงในกลุ่มหมอนัด เช่น ฟอกไตทุก 3 วัน ล้างแผล ผู้ป่วยติดเตียงต้องไปโรงพยาบาล ฯลฯ ที่ประสบกับปัญหาในการเดินทาง ระบบนี้จะให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทำหน้าที่เข้ารับส่งผู้ป่วยโดยการ อนุมัติผ่านระบบออนไลน์ มีระบบจัดเก็บข้อมูลและประมวลผล วิเคราะห์ เพื่อพัฒนาแผนงานและวางนโยบายด้านสุขภาพชุมชนในพื้นที่ด้วย
ขณะที่ จ.ลำปาง บพท.และเครือข่าย ร่วมมือกับองค์การบริหารส่วน จังหวัด (อบจ.) ลำปาง ดำเนินโครงการพัฒนาระบบโทรเวชกรรมและระบบสุขภาพปฐมภูมิในประเทศไทย จ.ลำปาง นำร่องที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุข ภาพตำบล (รพ.สต.) บ้านกิ่วหลวง ต.บ้านกิ่ว อ.แม่ทะ
นอกจากจะใช้ระบบ “ฮับส่งโฮงยา” แล้ว ยังมีการใช้ระบบโทรเวชกรรม (Telemedicine) อันเป็นระบบที่ทำให้ผู้ป่วยสามารถปรึกษาสอบถามอาการ ป่วยของตนเองกับหมอผ่านระบบออนไลน์และได้รับคำปรึกษาที่ถูกต้อง แอปพลิเคชันนี้ชาวบ้านสามารถเข้าใช้ได้ด้วยตนเอง และทางศูนย์เทคโนโลยี สารสนเทศ อบจ.ลำปาง ยังจะมีการเก็บข้อมูลผู้ป่วยทั้งหมดเพื่อใช้ประมวล ผลโรค การรักษา และสถิติต่างๆ เพื่อนำไปใช้ในการปรับปรุงระบบการให้บริการในอนาคต
รศ.ดร.อุเทน คำน่าน รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารจัดการทุนวิจัย และนวัตกรรม บพท.เปิดเผยว่าในฐานะหน่วยงานที่สนับสนุนทุนวิจัยได้ ประจักษ์แจ้งชัดถึงผลลัพธ์โครงการวิจัยว่ามีบทบาทอย่างสำคัญในการยก ระดับคุณภาพชีวิตและลดภาระค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพแก่ประชาชนอย่าง แท้จริง
โครงการฯ ที่เทศบาล ต.เวียงยอง ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและ ลดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของชาวบ้าน รวมทั้งสามารถสร้างนวัตกร ชุมชนด้านสุขภาพได้ถึง 10 คน โครงการยังได้รับการสนับสนุนเครื่องผลิต ออกซิเจนขนาด 5 ลิตร จำนวน 2 เครื่อง จากบริษัท ปตท.จำกัด (มหาชน) และจะมีพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการและบริหาร สุขภาพข้ามองค์กรในวันที่ 31 กรกฎาคม2568 ณ ห้องประชุมเทศบาล ต.เวียงยอง ด้วย
นางสาวปรานอม โอสาร หัวหน้าศูนย์ฯ (ศสท.) หัวหน้าศูนย์วิชาการนโยบายระบบสุขภาพท้องถิ่น (ศสท.) สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่ง ชาติ (สช.) ที่ร่วมลงพื้นที่ติดตามโครงการฯ กล่าวว่ากระบวนการวิจัยจะมี การคัดเลือกพื้นที่นำร่อง รพ.สต.ให้ได้จำนวน 7-10 แห่ง จากทั้งหมด 67 แห่งที่ถ่ายโอนสู่ อบจ.ลำปาง โดยเน้นพื้นที่ที่มีประชากรกลุ่มเปราะบาง ยากจนกระจุกตัวหนาแน่น หรืออาศัยอยู่ในที่กันดารห่างไกลและมีปัญหา ในการเข้าถึงบริการสุขภาพ เมื่อนำเอาระบบโทรเวชกรรม (Telemedicine) เข้าไปสนับสนุนพบ ว่าช่วยเพิ่มความสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย ลดความแออัดในโรง พยาบาลหลัก และเสริมการดูแลสุขภาพปฐมภูมิใน 5 ด้านสำคัญ คือ การ ป้องกันและบำบัดโรค การส่งเสริมสุขภาพ การรักษาพยาบาลอย่างง่าย การ ฟื้นฟูสมรรถภาพ และการคุ้มครองผู้บริโภค
“เป็นที่น่ายินดีอย่างยิ่งที่ตอนนี้ระบบโทรเวชกรรมสามารถขยาย ขอบเขตพื้นที่บริการจาก 10 แห่ง เป็น 20 แห่งแล้ว อีกทั้งยังได้รับการยก ระดับขึ้นเป็นระบบบริการสุขภาพทางไกลแบบบูรณาการ (Telehealth) ครอบคลุมหลายมิติ คือการพยาบาล (Telenursing) การให้คำปรึกษา ด้านยา (Tele pharmacy) การฟื้นฟูสมรรถภาพ (Telerehabilitation) การดูแลด้านจิตเวช (Tele mental health) การส่งเสริมความรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) และศูนย์นวัตกรรมการจัดการระบบสุขภาพปฐมภูมิ ต้นแบบ ที่ถูกขยายผลจาก จ.ลำปาง ไปยัง จ.ลำพูน และ จ.กระบี่ โดยยึด เอาลำปางโมเดลเป็นต้นแบบต่อไป”
นำร่องลำปางปฏิวัติสาธารณสุขชุมชนไกลปืนเที่ยง บพท.หนุนระบบ"ฮับส่งโฮงยา-โทรเวช...
พัฒนาระบบโทรเวชกรรม และระบบสุขภาพปฐมภูมิในประเทศไทย จ.ลำปาง นายแพทย์ไชยนันท์ยอมรับว่าในอดีตชาวบ้านที่มีปัญหาด้านสุขภาพ เคยใช้โทรศัพท์ปรึกษาแพทย์แต่พบปัญหาว่าไม่มีการบันทึกรายละเอียด ใดๆ ผู้ป่วยไม่สามารถติดตามอาการหรือดูรายละเอียดอื่นๆ ได้ ชาวบ้าน บางคนปรึกษากับคนทั่วไปแล้วไปซื้อยากินเองทำให้มีผลกระทบต่อร่างกาย ตามมา ดังนั้น การใช้ระบบโทรเวชกรรม (Telemedicine) สามารถช่วย ให้ผู้ป่วยไม่ต้องเดินทางไปหาแพทย์ได้โดยตรง
โดยเฉพาะที่ รพ.สต.บ้านกิ่วหลวง ซึ่งเป็นพื้นที่ห่างไกล มีผู้สูงอายุ อยู่เป็นจำนวนมาก เมื่อนำระบบนี้มาใช้ร่วมกับการฝึกอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน (อสม.) ก็ทำให้ประชาชนประหยัดค่าเดินทาง ไม่ต้องเสีย เวลา หมอสามารถวินิจฉัยโรค สั่งจ่ายยาได้อย่างถูกต้อง ผู้สูงอายุก็ไม่ต้อง เป็นภาระลูกหลาน หมอไม่ต้องเดินทางไกลและประหยัดเวลาในการให้ คำปรึกษา ส่วน อสม.ก็สามารถฝึกฝนเรียนรู้ระหว่างที่หมอสอบสวนโรค ผู้ป่วยผ่านระบบโทรเวชกรรม (Telemedicine) อีกด้วย
ปัจจุบันการดำเนินการของ บพท.ในฐานะหน่วยงานที่สนับสนุนทุน วิจัยได้ทำให้เห็นผลอย่างชัดเจนว่าการวิจัยมีความสำคัญเป็นอย่างมากใน การยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวบ้านโดยเฉพาะที่อาศัยอยู่ในที่ห่างไกล โดยเมื่อการวิจัยถูกนำมาปรับใช้ดำเนินโครงการต่างๆ ทั้ง “โครงการพัฒนา ขีดความสามารถการบริการสุขภาพผู้สูงอายุ และผู้มีภาวะพึ่งพิง” และ “โครงการพัฒนาระบบโทรเวชกรรมและระบบสุขภาพปฐมภูมิในประเทศไทย จ.ลำปาง” ได้ทำให้ผู้ที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล สูงอายุ ยากจน ฯลฯ สามารถ เข้าถึงระบบการรักษาพยาบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
cr.ผู้จัดการรายวัน 360