Page 15 - พันธสัญญา สร้างความเป็นธรรมสุขภาพ
P. 15

สุขภ�พท้องถิ�น  (กปีท.)  ที�มีเปี้�หม�ยขับเคลื�อนง�นด้�น   เห่ลื่่�ธรรมที่ัศนั์ รมว.ก�รอุดมศ้กษ์� วิทย�ศ�สตร์ วิจัย  คือ ๑. คว�มเหลื�อมลำ้�ในโอก�ส ๒. คว�มเหลื�อมลำ้�ใน    ภาพป็ัญหา
 สร้�งเสริมสุขภ�พและปี้องกันโรคเชิงรุก หรือ ร�ชวิที่ย�ลื่ัย   และนวัตกรรม (อว.) ที�บรรย�ยในหัวข้อ “นัวัติกรรมที่�ง  อำ�น�จ ๓. คว�มเหลื�อมลำ้�ในสิทธิ และสิ�งเหล่�นี้จะน่�เปี็น   ‘สุขภาพจิิต-ความรุนแรง’
 จึุฬ�ภรณ์ ที�แสดงคว�มมุ่งมั�นขับเคลื�อนแพลตฟอร์ม CCC   เที่คโนัโลื่ย่แลื่ะสำังคม: โอก�สำแลื่ะคว�มห่วังอนั�คติ   ห่วงม�กยิ�งข้้น  เมื�อปีระเทศไทยกำ�ลังเข้�สู่สังคมผู้สูงอ�ยุ
 เพื�อสนับสนุนก�รออกกำ�ลังก�ยอย่�งสมำ��เสมอของปีระช�ชน   ของป็ระเที่ศไที่ย” ซ้�งให้มุมมองเอ�ไว้ว่� คว�มคิดใหม่นั้น   ที�หนักยิ�งข้้น โดยเฉัพ�ะคนรุ่นต่อไปีที�จะต้องแบกรับภ�ระ  ส่่ป็ระเด้็นป็ี ๖๖
 ที�จะส่งผลถ้งก�รมีคุณภ�พชีวิต สุขภ�พที�ดี แล้วยังส�ม�รถ   ไม่ได้หม�ยคว�มว่�จะเปี็นสิ�งที�ถูกต้อง หรือดีกว่�คว�ม  จ�กปีัญห�ของโครงสร้�งปีระช�กรที�เปีลี�ยนแปีลง
 ลดค่�ใช้จ่�ยท�งส�ธ�รณสุขของปีระเทศลงได้  คิดเก่�เสมอไปี     “หลักก�รหรือแนวคิดที�สำ�คัญที�สุด  คือเร�จะต้องทำ�ให้      กิจกรรมและหัวข้อของก�รเสวน�ที�น่�สนใจหล�ก
    ท�งด้�นมติที�  ๓  ห่ลื่ักป็ระกันัร�ยได้้เพ่�อคุณภ�พ      รมว.อว.  ยืนยันว่�  ในหล�ยครั้งคว�มคิดเก่�ๆ  ก็ถูก  คนแก่ช้�ลงที�สุด แม้ว่�ก�รเกิด แก่ เจ็บ ต�ย จะเปี็นสิ�ง   หล�ยเวที  ยังจัดข้้นควบคู่ไปีภ�ยในง�นสมัชช�สุขภ�พฯ
 ช่วิติที่่�ด้่เม่�อเข้�สำ่่วัยสำ่งอ�ยุ มีกรอบทิศท�งนโยบ�ยเพื�อ   นำ�กลับม�ให้คว�มสำ�คัญม�กข้้น ไม่ว่�จะเปี็นเรื�องของ   ที�ทุกคนหนีไม่พ้น แต่สิ�งที�เร�ทำ�ได้คือก�รว�งระบบเพื�อ   ครั้งที� ๑๕ อัดแน่นด้วยเนื้อห�ส�ระและผู้ที�ให้คว�มสนใจ
 นำ�ไปีสู่ก�รจัดให้มีระบบหลักปีระกันร�ยได้ฯ ที�คนในสังคม   ก�รแพทย์แผนดั้งเดิม  ที�ปีัจจุบันถูกนำ�ม�วิพ�กษ์์ก�รแพทย์   ยืดเวล�นี้ออกไปีให้น�นที�สุด เพร�ะคำ�ว่�แก่หลังจ�กนี้จะ   เข้�ร่วมรับฟังอย่�งกว้�งขว�ง หน้�งในนั้นคือก�รถ่�ยทอด
 ทุกช่วงวัย  ทุกส�ข�อ�ชีพจ�กทุกภ�คส่วน  ร่วมเปี็น   สมัยใหม่ หรือก�รนวดแผนไทยที�มีม�แต่โบร�ณ ทุกวันนี้  ไม่ได้ดูที�ตัวเลขอีกต่อไปี  แต่ต้องตีคว�มใหม่  ว่�แก่นั้น   เรื�องร�วของกลุ่มเย�วชน-คนรุ่นใหม่  ซ้�งเปี็นอีกหน้�งภ�ค
 เจ้�ของและมีส่วนร่วมในก�รดำ�เนินง�น ภ�ยใต้ ๕ เส�หลัก   ได้รับก�รยกย่องว่�เปี็นก�รนวดที�ดีที�สุดในโลก คล้�ยกับ  หม�ยถ้งภ�วะที�เร�เริ�มพ้�งพ�ตนเองไม่ได้ ฉัะนั้นตร�บใด  ส่วนที�มีบทบ�ทสำ�คัญม�กข้้นในกระบวนก�รสมัชช�
 ที�มีคว�มเชื�อมโยงและต้องขับเคลื�อนไปีด้วยกัน ได้แก่ ๑.    ก�รเล่นโยคะของอินเดีย  ที�ปีัจจุบันกล�ยเปี็นสิ�งสมัยใหม่  ที�เร�ยังทำ�ง�น ยังพ้�งพ�ตัวเองได้ เร�ก็จะยังไม่แก่ ฉัะนั้น   สุขภ�พ ตลอดช่วงระยะเวล�หล�ยปีีหลังม�นี้
 ก�รพัฒน�ผลิตภ�พและร�ยได้ปีระช�กร ๒. เงินอุดหนุน  ในโลกตะวันตก  เร�จ้งต้องม�ว�งม�ตรก�ร  ออกแบบระบบเพื�อรองรับ     บนเวที “มุมมองของคนัรุ่นัให่ม่กับคว�มรุนัแรงในั
 และบริก�รที�จำ�เปี็นจ�กรัฐ  ๓.  ก�รออมระยะย�ว  ก�ร     เข�ระบุว่� สำ�หรับปีระเทศไทยเองก็มีศักยภ�พในก�ร  เรื�องนี้” รศ.ดร.เจิมศักดิ� กล่�ว  สำังคมไที่ย”  ผู้เข้�ร่วมกิจกรรมก�รเสวน�ต่�งได้ร่วมกัน
 บริห�รจัดก�รเงิน ๔. ก�รเข้�ถ้งหลักปีระกันสุขภ�พ ก�ร   ดำ�เนินนวัตกรรมต่�งๆ ไม่ว่�จะเปี็นด้�นวิทย�ศ�สตร์และ        รศ.ดร.เจิมศักดิ�  ยังให้มุมมองต่อก�รออกแบบว่�อ�จ   สะท้อนภ�พคว�มรุนแรงที�เคยพบเจอในสังคม  ซ้�งเปี็นปีัญห�
 บริก�รสุขภ�พระยะย�ว (Long-term care) ๕. ก�รร่วมกัน   เทคโนโลยี  ที�ภ�ยใน  ๖  ปีีข้�งหน้�นี้เตรียมจะสร้�งย�น  คำ�น้งถ้งใน ๔ มิติ คือ ๑. เศรษ์ฐกิจ ซ้�งในอน�คตเร�ไม่  ร่วมสมัยที�มีทั้งคว�มรุนแรงในครอบครัว  คว�มรุนแรง
 ดูแลของครอบครัว ชุมชน ท้องถิ�น  อวก�ศที�ส�ม�รถโคจรรอบดวงจันทร์  ก�รใช้เครื�องมือ   อ�จเกษ์ียณด้วยอ�ยุ ๖๐ ปีีได้อีกต่อไปี แต่ยังต้องทำ�ง�น  ต่อผู้หญิง ไปีจนถ้งก�รกลั�นแกล้ง (บูลลี�) ที�มี�อยู่ม�กม�ย
    ในส่วนของหน่วยง�นที�ร่วมให้ถ้อยแถลงต่อมตินี้ อ�ทิ   โทค�แมค (Tokamak) เพื�อศ้กษ์�ปีฏิิกิริย�นิวเคลียร์ฟิวชั�น   ต่อตร�บเท่�ที�ยังมีกำ�ลัง รวมถ้งระบบที�สนับสนุนและเอื้อ     หน้�งในตัวแทนคนรุ่นใหม่  ได้เรียกร้องให้ในอน�คตมี
 กองทีุ่นัก�รออมแห่่งช�ติิ (กอช.) ที�แสดงคว�มขอบคุณ   ก�รมีเครื�องฉั�ยแสงซินโครตรอนเปี็นปีระเทศเดียวใน  ให้เกิดก�รออม โดยอ�จมีข้อเสนอ เช่น เก็บค่�ธรรมเนียม  ครูนักจิตวิทย�ปีระจำ�โรงเรียนทุกแห่ง  เพื�อคอยช่วยเหลือ
 ต่อสมัชช�สุขภ�พฯ  ที�ให้คว�มสำ�คัญต่อก�รผลักดันปีระเด็น   ภูมิภ�ค  เปี็นต้น  หรือแม้แต่เรื�องของแนวคว�มคิด  BCG   ก�รออมเพิ�มอีก ๓% จ�ก VAT ๗% เพื�อให้ทุกคนเข้�ถ้ง  นักเรียนที�มีปีัญห�สภ�พจิตใจ  หรือมีกิจกรรมต่�งๆ  ที�จะ
 ด้�นก�รออมระยะย�วเพื�อย�มชร�ภ�พ พร้อมมุ่งมั�นช่วย  ที�ไทยเปี็นผู้ผลักดันจนได้รับก�รยอมรับในระดับส�กล   ก�รออมได้ ๒. สภ�พแวดล้อม เช่น ก�รออกแบบอ�ค�ร   ช่วยให้เด็กหลุดพ้นจ�กปีัญห�ที�กำ�ลังพบเจอ เพื�อเปี็น
 ส่งเสริมและสนับสนุนก�รขับเคลื�อนมติดังกล่�วให้บรรลุ   ซ้�งก็เปี็นนวัตกรรมในแง่ของก�รสร้�งแนวคว�มคิดก�ร  สถ�นที�ที�เหม�ะสมกับคนทุกวัย  ๓.  สุขภ�พ  ทำ�ให้คน   ท�งออกให้กับเด็กและเย�วชนที�อ�จได้รับคว�มเครียด
 เปี้�หม�ยต�มที�กำ�หนดไว้  หรือ  สำำ�นัักง�นัเศรษฐกิจึก�รคลื่ัง   พัฒน�  แข็งแรงน�นที�สุดก่อนที�จะปี่วยและเสียชีวิต  รู้จักก�ร  คว�มกดดัน จนนำ�ไปีสู่โรคซ้มเศร้� ในขณะที�อีกตัวแทน
 ที�ยืนยันว่�ระบบก�รออมเพื�อก�รเกษ์ียณอ�ยุ  ถือเปี็นหน้�ง      “แนวคิดเหล่�นี้ไม่ใช่เรื�องเล่นๆ  อย่�งปีระเทศภูฏิ�นก็   ส่งเสริมสุขภ�พ พฤติกรรมที�ดีต่อสุขภ�พ ก�รปี้องกันโรค   เย�วชน ซ้�งเคยเข้�สู่กระบวนก�รยุติธรรมอันเนื�องม�จ�ก
 ในหลักปีระกันท�งสังคมด้�นก�รชร�ภ�พที�ภ�ครัฐจะ   เปี็นผู้ที�ริเริ�มแนวคิดเรื�องคว�มสุขมวลรวม หรือ GNH ข้้น  ๔.  ชุมชน  ท้องถิ�น  สังคม  ที�จะต้องเตรียมคว�มพร้อม  ปีัญห�คว�มรุนแรง  ก็ได้บอกเล่�ปีระสบก�รณ์ถ้งต้นตอ
 ต้องจัดให้มีข้้น  ห�กแต่รัฐบ�ลไม่ส�ม�รถดำ�เนินก�รเรื�องนี้   และเปี็นที�สนใจไปีในทั�วโลก  ซ้�งปีระเทศไทยเองก็ไม่ควร  เพร�ะเปี็นส่วนของก�รรองรับผู้สูงอ�ยุอีกจำ�นวนม�กใน  ของพฤติกรรมที�สั�งสมคว�มรุนแรง จนนำ�ไปีสู่ก�รก้�วพล�ด
 ให้เปี็นผลสำ�เร็จได้โดยลำ�พัง  จำ�เปี็นต้องอ�ศัยคว�มร่วมมือ   นำ�เข้�นวัตกรรมหรือรับเอ�แนวคว�มคิดส�กลเข้�ม�   อน�คต  ในชีวิต
 จ�กทุกฝั่�ย  เพื�อให้ระบบก�รออมเพื�อก�รเกษ์ียณอ�ยุของ   อย่�งเดียว แต่เร�เองก็ต้องเปี็นฝั่�ยส่งออกนวัตกรรม
 ปีระเทศไทยมีก�รพัฒน�ที�ครอบคลุม เพียงพอ และยั�งยืน  องค์คว�มรู้ของเร�ด้วย หน้�งในนั้นคือ BCG เปี็นแนวคิด
   นั�ยช�ญเช�วนั์  ไชย�นัุกิจึ  อดีตปีลัดกระทรวง   ที�เร�ส่งออกไปีแล้ว  และยังมีคว�มรู้หรือแนวคิดอื�นๆ  ที�เร�   “หลักการหร่อแนวค์ิดทีี�สัำาค์ัญทีี�สัุด
 ยุติธรรม  ในฐ�นะปีระธ�นกรรมก�รจัดสมัชช�สุขภ�พแห่ง   ส่งให้กับโลกได้  ไม่ว่�จะเปี็นระบบอ�ส�สมัครส�ธ�รณสุข
 ช�ติ  (คจ.สช.)  ครั้งที�  ๑๕-๑๖  พ.ศ.๒๕๖๕-๒๕๖๖  ยำ้�   ปีระจำ�หมู่บ้�น  (อสม.)  หรือกระบวนก�รสมัชช�สุขภ�พ   ค์่อเราจะต้องทีำาให้ค์นแก�ชิ้าลงทีี�สัุด
 บนเวทีว่� ในท�งหน้�งมติเหล่�นี้จะมีสถ�นะเปี็นข้อเสนอ   เองก็ต�ม” รัฐมนตรีท่�นนี้ให้มุมมอง
 เชิงนโยบ�ยส�ธ�รณะ  ที�เสนอสู่คณะรัฐมนตรี  (ครม.)       อีกหน้�งองค์ปี�ฐกอย่�ง  รศ.ด้ร.เจึิมศักด้ิ�  ป็่�นัที่อง
 เพื�อให้มีก�รกำ�หนดเปี็นนโยบ�ยต่อไปีต�มดุลพินิจ  แต่ใน   ปีระธ�นกรรมก�รนโยบ�ยองค์ก�รกระจ�ยเสียงและ   แม้ว�าการเกิด แก� เจ็บู ตาย่ จะเปี็นสัิ�งทีี�
 อีกท�งหน้�งที�จะดำ�เนินควบคู่กันไปีนับตั้งแต่วันนี้ คือ   แพร่ภ�พส�ธ�รณะแห่งปีระเทศไทย  (Thai  PBS)  และ
 กระบวนก�รในก�รทำ�ให้มติสมัชช�ฯ  เหล่�นี้เกิดข้้นจริง   อดีตปีระธ�นคณะกรรมก�รปีฏิิรูปีระบบรองรับก�รเข้�สู่  ทีุกค์นหนีไม�พั้น แต�สัิ�งทีี�เราทีำาได้ค์่อ
 ในพื้นที� เชื�อมโยงกับสมัชช�สุขภ�พในระดับต่�งๆ พร้อม   สังคมสูงวัย  สภ�ปีฏิิรูปีแห่งช�ติ  ซ้�งร่วมบรรย�ยในหัวข้อ
 ก�รขับเคลื�อนที�จะเกิดข้้นในทุกท้องถิ�น  “สำ่่สำังคมสำ่งอ�ยุอย่�งสำมบ่รณ์: โอก�สำแลื่ะที่�งออกของ   การวางระบูบูเพั่�อย่่ดเวลานี�ออกไปี
 ป็ระเที่ศไที่ย”  ได้ร่วมสะท้อนภ�พผ่�นร�ยง�น  Global
 ๒ องค์ป็าฐกชี�โอกาส  Wealth  Report  ที�ยกให้ปีระเทศไทยมีคว�มเหลื�อมลำ้�เปี็น   ให้นานทีี�สัุดเพัราะค์ำาว�าแก�หลังจากนี�
 อันดับ ๑ ของโลก
 ‘นวัตกรรม-สังคมส่งวัย’      เข�ระบุว่�  เมื�อพูดปีัญห�คว�มเหลื�อมลำ้�ท�งสุขภ�พ
 ก็จะดูแต่เฉัพ�ะมิติท�งสุขภ�พอย่�งเดียวไม่ได้  แต่ต้องดู  จะไม�ได้ด่ทีี�ตัวเลขอีกต�อไปี”
    อีกหน้�งวรรคตอนสำ�คัญบนเวทีสมัชช�สุขภ�พฯ  ครั้งที�  ๑๕   ในทุกมิติเพร�ะทั้งหมดล้วนเกี�ยวพันกันทั้งหมด เปี็นคว�ม
 ยังเปี็นก�รปี�ฐกถ�ที�ได้รับเกียรติจ�ก ศ.(พิเศษ) ด้ร.เอนัก   เหลื�อมลำ้�ในเชิงโครงสร้�ง  ที�อ�จสรุปีได้ใน  ๓  ลักษ์ณะ   รศ.ดร.เจิมศักดิ� ปีิ�นทอง



 14  ฉบับ ๑๔๘ : มกราคม ๒๕๖๖                                           ฉบับ ๑๔๘ : มกราคม ๒๕๖๖   15
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20