Page 14 - พันธสัญญา สร้างความเป็นธรรมสุขภาพ
P. 14
สุขภ�พท้องถิ�น (กปีท.) ที�มีเปี้�หม�ยขับเคลื�อนง�นด้�น เห่ลื่่�ธรรมที่ัศนั์ รมว.ก�รอุดมศ้กษ์� วิทย�ศ�สตร์ วิจัย คือ ๑. คว�มเหลื�อมลำ้�ในโอก�ส ๒. คว�มเหลื�อมลำ้�ใน ภาพป็ัญหา
สร้�งเสริมสุขภ�พและปี้องกันโรคเชิงรุก หรือ ร�ชวิที่ย�ลื่ัย และนวัตกรรม (อว.) ที�บรรย�ยในหัวข้อ “นัวัติกรรมที่�ง อำ�น�จ ๓. คว�มเหลื�อมลำ้�ในสิทธิ และสิ�งเหล่�นี้จะน่�เปี็น ‘สุขภาพจิิต-ความรุนแรง’
จึุฬ�ภรณ์ ที�แสดงคว�มมุ่งมั�นขับเคลื�อนแพลตฟอร์ม CCC เที่คโนัโลื่ย่แลื่ะสำังคม: โอก�สำแลื่ะคว�มห่วังอนั�คติ ห่วงม�กยิ�งข้้น เมื�อปีระเทศไทยกำ�ลังเข้�สู่สังคมผู้สูงอ�ยุ
เพื�อสนับสนุนก�รออกกำ�ลังก�ยอย่�งสมำ��เสมอของปีระช�ชน ของป็ระเที่ศไที่ย” ซ้�งให้มุมมองเอ�ไว้ว่� คว�มคิดใหม่นั้น ที�หนักยิ�งข้้น โดยเฉัพ�ะคนรุ่นต่อไปีที�จะต้องแบกรับภ�ระ ส่่ป็ระเด้็นป็ี ๖๖
ที�จะส่งผลถ้งก�รมีคุณภ�พชีวิต สุขภ�พที�ดี แล้วยังส�ม�รถ ไม่ได้หม�ยคว�มว่�จะเปี็นสิ�งที�ถูกต้อง หรือดีกว่�คว�ม จ�กปีัญห�ของโครงสร้�งปีระช�กรที�เปีลี�ยนแปีลง
ลดค่�ใช้จ่�ยท�งส�ธ�รณสุขของปีระเทศลงได้ คิดเก่�เสมอไปี “หลักก�รหรือแนวคิดที�สำ�คัญที�สุด คือเร�จะต้องทำ�ให้ กิจกรรมและหัวข้อของก�รเสวน�ที�น่�สนใจหล�ก
ท�งด้�นมติที� ๓ ห่ลื่ักป็ระกันัร�ยได้้เพ่�อคุณภ�พ รมว.อว. ยืนยันว่� ในหล�ยครั้งคว�มคิดเก่�ๆ ก็ถูก คนแก่ช้�ลงที�สุด แม้ว่�ก�รเกิด แก่ เจ็บ ต�ย จะเปี็นสิ�ง หล�ยเวที ยังจัดข้้นควบคู่ไปีภ�ยในง�นสมัชช�สุขภ�พฯ
ช่วิติที่่�ด้่เม่�อเข้�สำ่่วัยสำ่งอ�ยุ มีกรอบทิศท�งนโยบ�ยเพื�อ นำ�กลับม�ให้คว�มสำ�คัญม�กข้้น ไม่ว่�จะเปี็นเรื�องของ ที�ทุกคนหนีไม่พ้น แต่สิ�งที�เร�ทำ�ได้คือก�รว�งระบบเพื�อ ครั้งที� ๑๕ อัดแน่นด้วยเนื้อห�ส�ระและผู้ที�ให้คว�มสนใจ
นำ�ไปีสู่ก�รจัดให้มีระบบหลักปีระกันร�ยได้ฯ ที�คนในสังคม ก�รแพทย์แผนดั้งเดิม ที�ปีัจจุบันถูกนำ�ม�วิพ�กษ์์ก�รแพทย์ ยืดเวล�นี้ออกไปีให้น�นที�สุด เพร�ะคำ�ว่�แก่หลังจ�กนี้จะ เข้�ร่วมรับฟังอย่�งกว้�งขว�ง หน้�งในนั้นคือก�รถ่�ยทอด
ทุกช่วงวัย ทุกส�ข�อ�ชีพจ�กทุกภ�คส่วน ร่วมเปี็น สมัยใหม่ หรือก�รนวดแผนไทยที�มีม�แต่โบร�ณ ทุกวันนี้ ไม่ได้ดูที�ตัวเลขอีกต่อไปี แต่ต้องตีคว�มใหม่ ว่�แก่นั้น เรื�องร�วของกลุ่มเย�วชน-คนรุ่นใหม่ ซ้�งเปี็นอีกหน้�งภ�ค
เจ้�ของและมีส่วนร่วมในก�รดำ�เนินง�น ภ�ยใต้ ๕ เส�หลัก ได้รับก�รยกย่องว่�เปี็นก�รนวดที�ดีที�สุดในโลก คล้�ยกับ หม�ยถ้งภ�วะที�เร�เริ�มพ้�งพ�ตนเองไม่ได้ ฉัะนั้นตร�บใด ส่วนที�มีบทบ�ทสำ�คัญม�กข้้นในกระบวนก�รสมัชช�
ที�มีคว�มเชื�อมโยงและต้องขับเคลื�อนไปีด้วยกัน ได้แก่ ๑. ก�รเล่นโยคะของอินเดีย ที�ปีัจจุบันกล�ยเปี็นสิ�งสมัยใหม่ ที�เร�ยังทำ�ง�น ยังพ้�งพ�ตัวเองได้ เร�ก็จะยังไม่แก่ ฉัะนั้น สุขภ�พ ตลอดช่วงระยะเวล�หล�ยปีีหลังม�นี้
ก�รพัฒน�ผลิตภ�พและร�ยได้ปีระช�กร ๒. เงินอุดหนุน ในโลกตะวันตก เร�จ้งต้องม�ว�งม�ตรก�ร ออกแบบระบบเพื�อรองรับ บนเวที “มุมมองของคนัรุ่นัให่ม่กับคว�มรุนัแรงในั
และบริก�รที�จำ�เปี็นจ�กรัฐ ๓. ก�รออมระยะย�ว ก�ร เข�ระบุว่� สำ�หรับปีระเทศไทยเองก็มีศักยภ�พในก�ร เรื�องนี้” รศ.ดร.เจิมศักดิ� กล่�ว สำังคมไที่ย” ผู้เข้�ร่วมกิจกรรมก�รเสวน�ต่�งได้ร่วมกัน
บริห�รจัดก�รเงิน ๔. ก�รเข้�ถ้งหลักปีระกันสุขภ�พ ก�ร ดำ�เนินนวัตกรรมต่�งๆ ไม่ว่�จะเปี็นด้�นวิทย�ศ�สตร์และ รศ.ดร.เจิมศักดิ� ยังให้มุมมองต่อก�รออกแบบว่�อ�จ สะท้อนภ�พคว�มรุนแรงที�เคยพบเจอในสังคม ซ้�งเปี็นปีัญห�
บริก�รสุขภ�พระยะย�ว (Long-term care) ๕. ก�รร่วมกัน เทคโนโลยี ที�ภ�ยใน ๖ ปีีข้�งหน้�นี้เตรียมจะสร้�งย�น คำ�น้งถ้งใน ๔ มิติ คือ ๑. เศรษ์ฐกิจ ซ้�งในอน�คตเร�ไม่ ร่วมสมัยที�มีทั้งคว�มรุนแรงในครอบครัว คว�มรุนแรง
ดูแลของครอบครัว ชุมชน ท้องถิ�น อวก�ศที�ส�ม�รถโคจรรอบดวงจันทร์ ก�รใช้เครื�องมือ อ�จเกษ์ียณด้วยอ�ยุ ๖๐ ปีีได้อีกต่อไปี แต่ยังต้องทำ�ง�น ต่อผู้หญิง ไปีจนถ้งก�รกลั�นแกล้ง (บูลลี�) ที�มี�อยู่ม�กม�ย
ในส่วนของหน่วยง�นที�ร่วมให้ถ้อยแถลงต่อมตินี้ อ�ทิ โทค�แมค (Tokamak) เพื�อศ้กษ์�ปีฏิิกิริย�นิวเคลียร์ฟิวชั�น ต่อตร�บเท่�ที�ยังมีกำ�ลัง รวมถ้งระบบที�สนับสนุนและเอื้อ หน้�งในตัวแทนคนรุ่นใหม่ ได้เรียกร้องให้ในอน�คตมี
กองทีุ่นัก�รออมแห่่งช�ติิ (กอช.) ที�แสดงคว�มขอบคุณ ก�รมีเครื�องฉั�ยแสงซินโครตรอนเปี็นปีระเทศเดียวใน ให้เกิดก�รออม โดยอ�จมีข้อเสนอ เช่น เก็บค่�ธรรมเนียม ครูนักจิตวิทย�ปีระจำ�โรงเรียนทุกแห่ง เพื�อคอยช่วยเหลือ
ต่อสมัชช�สุขภ�พฯ ที�ให้คว�มสำ�คัญต่อก�รผลักดันปีระเด็น ภูมิภ�ค เปี็นต้น หรือแม้แต่เรื�องของแนวคว�มคิด BCG ก�รออมเพิ�มอีก ๓% จ�ก VAT ๗% เพื�อให้ทุกคนเข้�ถ้ง นักเรียนที�มีปีัญห�สภ�พจิตใจ หรือมีกิจกรรมต่�งๆ ที�จะ
ด้�นก�รออมระยะย�วเพื�อย�มชร�ภ�พ พร้อมมุ่งมั�นช่วย ที�ไทยเปี็นผู้ผลักดันจนได้รับก�รยอมรับในระดับส�กล ก�รออมได้ ๒. สภ�พแวดล้อม เช่น ก�รออกแบบอ�ค�ร ช่วยให้เด็กหลุดพ้นจ�กปีัญห�ที�กำ�ลังพบเจอ เพื�อเปี็น
ส่งเสริมและสนับสนุนก�รขับเคลื�อนมติดังกล่�วให้บรรลุ ซ้�งก็เปี็นนวัตกรรมในแง่ของก�รสร้�งแนวคว�มคิดก�ร สถ�นที�ที�เหม�ะสมกับคนทุกวัย ๓. สุขภ�พ ทำ�ให้คน ท�งออกให้กับเด็กและเย�วชนที�อ�จได้รับคว�มเครียด
เปี้�หม�ยต�มที�กำ�หนดไว้ หรือ สำำ�นัักง�นัเศรษฐกิจึก�รคลื่ัง พัฒน� แข็งแรงน�นที�สุดก่อนที�จะปี่วยและเสียชีวิต รู้จักก�ร คว�มกดดัน จนนำ�ไปีสู่โรคซ้มเศร้� ในขณะที�อีกตัวแทน
ที�ยืนยันว่�ระบบก�รออมเพื�อก�รเกษ์ียณอ�ยุ ถือเปี็นหน้�ง “แนวคิดเหล่�นี้ไม่ใช่เรื�องเล่นๆ อย่�งปีระเทศภูฏิ�นก็ ส่งเสริมสุขภ�พ พฤติกรรมที�ดีต่อสุขภ�พ ก�รปี้องกันโรค เย�วชน ซ้�งเคยเข้�สู่กระบวนก�รยุติธรรมอันเนื�องม�จ�ก
ในหลักปีระกันท�งสังคมด้�นก�รชร�ภ�พที�ภ�ครัฐจะ เปี็นผู้ที�ริเริ�มแนวคิดเรื�องคว�มสุขมวลรวม หรือ GNH ข้้น ๔. ชุมชน ท้องถิ�น สังคม ที�จะต้องเตรียมคว�มพร้อม ปีัญห�คว�มรุนแรง ก็ได้บอกเล่�ปีระสบก�รณ์ถ้งต้นตอ
ต้องจัดให้มีข้้น ห�กแต่รัฐบ�ลไม่ส�ม�รถดำ�เนินก�รเรื�องนี้ และเปี็นที�สนใจไปีในทั�วโลก ซ้�งปีระเทศไทยเองก็ไม่ควร เพร�ะเปี็นส่วนของก�รรองรับผู้สูงอ�ยุอีกจำ�นวนม�กใน ของพฤติกรรมที�สั�งสมคว�มรุนแรง จนนำ�ไปีสู่ก�รก้�วพล�ด
ให้เปี็นผลสำ�เร็จได้โดยลำ�พัง จำ�เปี็นต้องอ�ศัยคว�มร่วมมือ นำ�เข้�นวัตกรรมหรือรับเอ�แนวคว�มคิดส�กลเข้�ม� อน�คต ในชีวิต
จ�กทุกฝั่�ย เพื�อให้ระบบก�รออมเพื�อก�รเกษ์ียณอ�ยุของ อย่�งเดียว แต่เร�เองก็ต้องเปี็นฝั่�ยส่งออกนวัตกรรม
ปีระเทศไทยมีก�รพัฒน�ที�ครอบคลุม เพียงพอ และยั�งยืน องค์คว�มรู้ของเร�ด้วย หน้�งในนั้นคือ BCG เปี็นแนวคิด
นั�ยช�ญเช�วนั์ ไชย�นัุกิจึ อดีตปีลัดกระทรวง ที�เร�ส่งออกไปีแล้ว และยังมีคว�มรู้หรือแนวคิดอื�นๆ ที�เร� “หลักการหร่อแนวค์ิดทีี�สัำาค์ัญทีี�สัุด
ยุติธรรม ในฐ�นะปีระธ�นกรรมก�รจัดสมัชช�สุขภ�พแห่ง ส่งให้กับโลกได้ ไม่ว่�จะเปี็นระบบอ�ส�สมัครส�ธ�รณสุข
ช�ติ (คจ.สช.) ครั้งที� ๑๕-๑๖ พ.ศ.๒๕๖๕-๒๕๖๖ ยำ้� ปีระจำ�หมู่บ้�น (อสม.) หรือกระบวนก�รสมัชช�สุขภ�พ ค์่อเราจะต้องทีำาให้ค์นแก�ชิ้าลงทีี�สัุด
บนเวทีว่� ในท�งหน้�งมติเหล่�นี้จะมีสถ�นะเปี็นข้อเสนอ เองก็ต�ม” รัฐมนตรีท่�นนี้ให้มุมมอง
เชิงนโยบ�ยส�ธ�รณะ ที�เสนอสู่คณะรัฐมนตรี (ครม.) อีกหน้�งองค์ปี�ฐกอย่�ง รศ.ด้ร.เจึิมศักด้ิ� ป็่�นัที่อง
เพื�อให้มีก�รกำ�หนดเปี็นนโยบ�ยต่อไปีต�มดุลพินิจ แต่ใน ปีระธ�นกรรมก�รนโยบ�ยองค์ก�รกระจ�ยเสียงและ แม้ว�าการเกิด แก� เจ็บู ตาย่ จะเปี็นสัิ�งทีี�
อีกท�งหน้�งที�จะดำ�เนินควบคู่กันไปีนับตั้งแต่วันนี้ คือ แพร่ภ�พส�ธ�รณะแห่งปีระเทศไทย (Thai PBS) และ
กระบวนก�รในก�รทำ�ให้มติสมัชช�ฯ เหล่�นี้เกิดข้้นจริง อดีตปีระธ�นคณะกรรมก�รปีฏิิรูปีระบบรองรับก�รเข้�สู่ ทีุกค์นหนีไม�พั้น แต�สัิ�งทีี�เราทีำาได้ค์่อ
ในพื้นที� เชื�อมโยงกับสมัชช�สุขภ�พในระดับต่�งๆ พร้อม สังคมสูงวัย สภ�ปีฏิิรูปีแห่งช�ติ ซ้�งร่วมบรรย�ยในหัวข้อ
ก�รขับเคลื�อนที�จะเกิดข้้นในทุกท้องถิ�น “สำ่่สำังคมสำ่งอ�ยุอย่�งสำมบ่รณ์: โอก�สำแลื่ะที่�งออกของ การวางระบูบูเพั่�อย่่ดเวลานี�ออกไปี
ป็ระเที่ศไที่ย” ได้ร่วมสะท้อนภ�พผ่�นร�ยง�น Global
๒ องค์ป็าฐกชี�โอกาส Wealth Report ที�ยกให้ปีระเทศไทยมีคว�มเหลื�อมลำ้�เปี็น ให้นานทีี�สัุดเพัราะค์ำาว�าแก�หลังจากนี�
อันดับ ๑ ของโลก
‘นวัตกรรม-สังคมส่งวัย’ เข�ระบุว่� เมื�อพูดปีัญห�คว�มเหลื�อมลำ้�ท�งสุขภ�พ
ก็จะดูแต่เฉัพ�ะมิติท�งสุขภ�พอย่�งเดียวไม่ได้ แต่ต้องดู จะไม�ได้ด่ทีี�ตัวเลขอีกต�อไปี”
อีกหน้�งวรรคตอนสำ�คัญบนเวทีสมัชช�สุขภ�พฯ ครั้งที� ๑๕ ในทุกมิติเพร�ะทั้งหมดล้วนเกี�ยวพันกันทั้งหมด เปี็นคว�ม
ยังเปี็นก�รปี�ฐกถ�ที�ได้รับเกียรติจ�ก ศ.(พิเศษ) ด้ร.เอนัก เหลื�อมลำ้�ในเชิงโครงสร้�ง ที�อ�จสรุปีได้ใน ๓ ลักษ์ณะ รศ.ดร.เจิมศักดิ� ปีิ�นทอง
14 ฉบับ ๑๔๘ : มกราคม ๒๕๖๖ ฉบับ ๑๔๘ : มกราคม ๒๕๖๖ 15