Page 43 - Temple Isolation เมื่อพระไม่ทิ้งโยม

เÅ‹าãË้ÅÖ¡
อเล็กซิส จอห์นสัน อดีตเอกอัครร�ชทูตสหรัฐอเมริก� ญี่ปุ่น เพร�ะเข�เห็นว่� ห�กนักก�รทูตตกหลุมรักประเทศ รัฐประห�รครั้งนั้นเกิดขึ้นตั้งแต่คืนวันที่ ๑๙ มิถุน�ยน

ทูตญี่ปุ†น ประจำ�ประเทศญี่ปุ่น ช่วง พ.ศ. ๒๕๐๙-๒๕๑๒ ซึ่งยังเป็นช่วง ที่ตัวเองไปประจำ�อยู่เมื่อใด “เมื่อนั้นเข�กำ�ลังเสี่ยงกับก�ร พระย�พหลพลพยุหเสน�และหลวงพิบูลสงคร�มได้เชิญ
สงคร�มเย็น ต่อม�ได้ดำ�รงตำ�แหน่งรองปลัดกระทรวงก�ร
สูญเสียคว�มเป็นกล�ง และนั่นเท่�กับก�รสร้�งอันตร�ย ท่�นทูตย�ต�เบไปพบขอให้รัฐบ�ลญี่ปุ่นสนับสนุนก�ร
ผู้หลงรักเมืองไทย ต่�งประเทศสหรัฐด้�นก�รเมือง ในช่วง พ.ศ. ๒๕๐๔-๒๕๐๗ ให้แก่ประเทศของเข�เอง” รัฐประห�ร “โดยที่ฝ่�ยไทยจะให้โอก�สญี่ปุ่นมีส่วนร่วม
น�ยแพทย์วิชัย โชควิวัฒน และช่วง พ.ศ. ๒๕๐๘-๒๕๐๙ และปลัดกระทรวงก�รต่�ง แต่กฎนี้ก็มีข้อยกเว้น โดยเฉพ�ะสำ�หรับยาสุกิจิ ยาตาเบ ในก�รพัฒน�เศรษฐกิจของประเทศไทย” แต่ท่�นทูตย�ต�เบ
ประเทศด้�นก�รเมือง ช่วง พ.ศ. ๒๕๑๒-๒๕๑๖ และมีบทบ�ท เพร�ะท่�นทูตญี่ปุ่นท่�นนี้ซึ่งม�อยู่เมืองไทยร�ว ๗ ปีครึ่ง “มีคว�มประสงค์ที่จะว�งตัวเป็นกล�งท�งก�รเมืองต่อทั้ง
สำ�คัญเป็นหัวหน้�คณะเจรจ�ก�รจำ�กัดขีปน�วุธระหว่�ง ลูกช�ยของท่�นสรุปชัดเจนว่�ท่�นตกหลุมรักประเทศไทย สองฝ่�ย ในขณะที่กองทัพญี่ปุ่นต้องก�รให้คว�มช่วยเหลือ
สหรัฐกับสหภ�พโซเวียต เข�เป็นนักก�รทูตที่มีบทบ�ทโดดเด่น “เมืองไทยคือทั้งชีวิตของท่�น” ท่�น “คิดถึงคนไทยและ แก่คณะปฏิวัติของจอมพล ป.พิบูลสงคร�ม อย่�งเปิดเผย
ที่สุดคนหนึ่งในช่วงสงคร�มเย็น ได้เขียนในหนังสือของเข�ว่� ประเทศไทยอยู่เสมอๆ นี่ไม่ใช่หรือที่เรียกว่�คว�มรัก” ต่อ รวมถึงก�รให้คว�มช่วยเหลือด้�นอ�วุธยุทโธปกรณ์ด้วย ....”
“นักก�รทูตที่ดีต้องไม่ตกหลุมรัก ...” ทัศนะของอเล็กซิส จอห์นสัน เข�เห็นว่� “ด้วยคว�มนับถือ ท่�ทีของท่�นทูตย�ต�เบในภ�วะ “หน้�สิ่วหน้�ขว�น”
อัตสุฮิโกะ ยาตาเบะ (Atsuhiko Yakabe) บุตรช�ย ท่�นเอกอัครร�ชทูต ข้�พเจ้�กล้�ที่จะกล่�วว่� คว�มรัก ในขณะนั้น จึงขัดแย้งต่อทั้งผู้นำ�รัฐประห�รในประเทศไทย
ย�สุกิจิ ย�ต�เบ (Yasukichi Yatabe) ซึ่งเป็นอดีตเอก เป็นสิ่งจำ�เป็นอย่�งยิ่งในก�รที่คนสองคนหรือประเทศสอง และกองทัพญี่ปุ่นที่มีบทบ�ทสูงในรัฐบ�ลญี่ปุ่นเวล�นั้น
อัครร�ชทูตญี่ปุ่นประจำ�ประเทศสย�ม ช่วง พ.ศ. ๒๔๗๑- ประเทศจะเข้�ใจซึ่งกันและกันอย่�งแท้จริง ข้�พเจ้�เชื่อว่� หลังจ�กนั้นไม่น�น ท่�นทูตย�ต�เบก็ถูก
๒๔๗๘ ได้กล่�วถึงเรื่องนี้ไว้ในป�ฐกถ�ในง�นสัมมน�เรื่อง เพื่อจะเข้�ใจวัฒนธรรมที่แตกต่�ง เร�ไม่ส�ม�รถใช้เพียงแต่ เรียกตัวกลับญี่ปุ่นชั่วคร�ว “และชื่อของเข�ก็
หนังสือบันทึกคว�มทรงจำ�ของย�สุกิจิ ย�ต�เบ ฉบับ สติปัญญ�เท่�นั้นหเพร�ะสติปัญญ�ไม่ส�ม�รถเข้�ถึง ถูกบรรจุอยู่ในบัญชีข้�ร�ชก�รเกษียณอ�ยุ”
ภ�ษ�ไทย ที่คณะรัฐศ�สตร์ มห�วิทย�ลัยธรรมศ�สตร์ ส่วนลึกของจิตใจผู้อื่น มีเพียงคว�มรักเท่�นั้นที่จะทำ�ให้ เพร�ะ “ผู้ช่วยทูตทห�รในสถ�นทูตญี่ปุ่น ณ
เมื่อวันที่ ๒๐ ธันว�คม พ.ศ. ๒๕๕๗ ว่� อเล็กซิส จอห์นสัน เร�เข้�ถึงหัวใจของผู้อื่นได้” เวล�นั้น ซึ่งวิพ�กษ์วิจ�รณ์ก�รทำ�ง�นและ
เป็นทูตสหรัฐที่มีทั้งมิตรภ�พที่ดีอย่�งยิ่งกับช�วญี่ปุ่น และ ย�สุกิจิ ย�ต�เบ เกิดเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๕ ในตระกูลเก่�แก่ แนวท�งของทูตย�สุกิจิ ย�ต�เบ อย่�งรุนแรง
ชื่นชมวัฒนธรรมญี่ปุ่น แต่เท่�ที่ปร�กฏในหนังสือของเข� ที่มีชื่อเสียง แต่ในยุคที่ครอบครัวลดสถ�นะม�อยู่ในระดับ เป็นผู้อยู่เบื้องหลังก�รเรียกตัวย�สุกิจิ ย�ต�เบ
เข�ไม่เคยตกหลุมรักประเทศ ป�นกล�ง จึงต้องเรียนจนจบชั้นมัธยมในจังหวัดโจชู ก่อน กลับประเทศ ....”
๔๐ จะไปเรียนจบในมห�วิทย�ลัยโตเกียว และสอบเข้�เป็น หลังเกษียณจ�กร�ชก�ร ย�ต�เบ ยังคงอุทิศ
ข้�ร�ชก�รกระทรวงก�รต่�งประเทศได้ต�มคว�มฝัน เมื่อ ตนให้กับก�รกระชับคว�มสัมพันธ์ระหว่�งไทย
อ�ยุ ๒๗ ปี ได้ไปเป็นผู้ช่วยทูตในสถ�นกงศุลเล็กๆ หล�ยแห่ง กับญี่ปุ่น โดยดำ�รงตำ�แหน่งน�ยกสม�คมญี่ปุ่น-สย�ม
ในประเทศจีน ก่อนได้รับแต่งตั้งเป็นเลข�นุก�รเอกประจำ� ช่วงปล�ยสงคร�มโลกครั้งที่สอง บ้�นของย�ต�เบโดน
สถ�นเอกอัครร�ชทูตญี่ปุ่นประจำ�กรุงวอชิงตัน เมื่อ พ.ศ. ระเบิดแหลกล�ญ ย�ต�เบ วัย ๖๒ กำ�ลังป่วย ลูกๆ
๒๔๖๗ ปีต่อม�ได้เป็นกงศุลใหญ่ที่เมืองชินเต� ประเทศจีน ต้องช่วยกันแบกไปหลบยังที่ปลอดภัย ในวัยชร�
เมืองหลวงของมณฑลช�นตุง ก่อนได้รับแต่งตั้งเป็นเอก สุขภ�พยำ่�แย่ “ท่�นถูกทอดทิ้งและหลงลืม ในช่วง
อัคร�ชทูตผู้มีอำ�น�จเต็มประจำ�ร�ชอ�ณ�จักรสย�ม เมื่อ หล�ยปีสุดท้�ย ชีวิตของท่�นยิ่งอ้�งว้�งและ
พ.ศ. ๒๔๗๑ ขณะมีอ�ยุ ๔๕ ปี อ�จย�วน�นเกินกว่�ที่ท่�นจะทนได้” และจ�กไป
สมัยนั้น มี ๓ ประเทศที่นักการทูตญี่ปุนจะหลีกเลี่ยง เมื่อวันที่ ๘ ตุล�คม ๒๕๐๑ เมื่ออ�ยุได้ ๗๖ ปี
ไม่ไปอยู่ คือ เปอร์เซีย กรีซ และ สยาม เพราะเป็น ท่านทูตยาตาเบได้เขียนหนังสือ “การปฏิวัติและ
ประเทศที่ยากล�าบากมากที่สุดในโลกที่จะไปท�างาน การเปลี่ยนแปลงในประเทศสยาม” ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๗๙
ในสมัยนั้น พิมพ์เป็นภาษาญี่ปุนแล้วหลายครั้ง แปลและพิมพ์
ช่วง พ.ศ. ๒๔๗๑-๒๔๗๙ เกิดเหตุก�รณ์สำ�คัญในสย�ม เป็นภาษาไทยครั้งแรกเมื่อเดือนธันวาคมห๒๕๔๗
คือก�รเปลี่ยนแปลงก�รปกครอง เมื่อ ๒๔ มิถุน�ยน ๒๔๗๕ พิมพ์ครั้งที่ ๔ เมื่อกุมภาพันธ์ ๒๕๖๓ เป็นหนังสือเล่ม
ต�มม�ด้วยก�ร “รัฐประห�ร” ของรัฐบ�ลพระย�มโนปกรณ์ เล็กๆ แต่ทรงคุณค่า เพราะมีหลักฐานส�าคัญบางชิ้น
นิติธ�ด� โดยก�รตร�พระร�ชกฤษฎีก�ปิดประชุมสภ�ผู้แทน และทัศนะของนักการทูตซึ่งเป็นประจักษ์พยานใน
ร�ษฎร และงดใช้รัฐธรรมนูญบ�งม�ตร� เมื่อวันที่ ๑ เหตุการณ์ส�าคัญครั้งนั้นของประเทศไทยหควรที่
เมษ�ยน ๒๔๗๖ ต�มม�ด้วยก�รรัฐประห�รยึดอำ�น�จคืน ปญญาชนชาวไทยจะต้องอ่านอย่างพินิจพิเคราะห์
ของพระย�พหลพลพยุหเสน� เมื่อ ๒๐ มิถุน�ยน ๒๔๗๖
ซึ่งผู้นำ�กองทัพคนสำ�คัญคือหลวงพิบูลสงคร�ม

ฉบับ ๑๓๑ : สิงหาคม ๒๕๖๔ ฉบับ ๑๓๑ : สิงหาคม ๒๕๖๔
ฉบับ ๑๓๑ : สิงหาคม ๒๕๖๔