Page 10 - โควิด-19 ภาพหสะท้อนความเปราะบาง ระบบสุขภาพเขตเมือง
P. 10
ควำมแตกต่ำงของนโยบำยและทิศทำงกำรด�ำเนินงำน ร่องรอยควำมเว้ำแหว่งในกำรประสำนกำรท�ำงำน
ของแต่ละหน่วยงำน โครงสร้ำงพื้นฐำนของระบบบริกำร ทั้งในแง่ของกำรควบคุมและป้องกันโรค
สุขภำพ อันหมำยรวมถึงก�ำลังคนด้ำนสุขภำพ ทั้งเรื่อง
ปริมำณ คุณภำพ และมำตรฐำนวิชำชีพ ควำมพร้อม พญ.สุพัตรา ศรีวณิชชากร เลขำธิกำรมูลนิธิ
เชิงทรัพยำกรต่ำงๆกเช่นกระบบข้อมูลสำรสนเทศ สถำบันวิจัยและพัฒนำระบบสุขภำพชุมชน อธิบำยว่ำ
เทคโนโลยีทำงกำรแพทย์และสำธำรณสุข รูปแบบกำรจัด ควำมเป็นเมืองเป็นภำวะอันซับซ้อนของกลุ่มคน-พื้นที่
ระบบบริกำรสุขภำพ ระบบกำรส่งต่อ และระบบกำร มีควำมหลำกหลำยกขณะที่ระบบบริกำรสุขภำพใน
แพทย์ฉุกเฉิน กำรบริหำรจัดกำรและกำรเบิกจ่ำยงบ เขตเมืองก็อยู่ในหลำยมือของหลำยหน่วยงำนบริกำร
ประมำณด้ำนสุขภำพ ขำดกำรประสำนงำนระหว่ำง อย่ำงใน กทม. ก็ชัดเจนว่ำไม่ได้อยู่ในมือของกระทรวง
หน่วยงำน ทั้งในและต่ำงภำคส่วนอย่ำงจริงจังและ สำธำรณสุข (สธ.) และยังมีโรงพยำบำลที่อยู่ภำยใต้
ต่อเนื่อง ไม่มีเจ้ำภำพหลักของระบบบริกำรสุขภำพ มหำวิทยำลัย-โรงเรียนแพทย์ และองค์กรที่เกี่ยวข้อง
เขตเมืองโดยรวม แม้จะมีกำรแบ่งแยกพื้นที่ปกครอง อีกมำกมำย
เชิงอ�ำนำจตำมกฎหมำยก็ตำม ฯลฯ” เมื่อมีหลำยมือก็เกิดปัญหำเรื่องกำรประสำนงำน
เอกสำรหลัก ขมวดประเด็นว่ำ ทั้งหมดนี้ท�าให้ และกำรจัดบริกำรต่ำงๆ ฉะนั้นก็จะเห็นได้ว่ำระบบบริกำร
ระบบบริการสุขภาพเขตเมืองได้รับการพัฒนา ในชุมชนเมืองมีปัญหำแยกส่วน ในขณะที่ประชำกรก็
แบบแยกส่วน และไร้ทิศทางที่ชัดเจน ภาพรวม ล�ำบำก เมื่อมำเจอวิกฤตโควิด-19 ซึ่งเป็นสถำนกำรณ์
ส่งผลให้ประชาชนที่อยู่อาศัยในพื้นที่เขตเมืองนั้น ที่ต้องกำรควำมเป็นเอกภำพ-กำรเชื่อมต่อกัน
มีความเสี่ยงด้านสุขภาพอย่างหลีกเลี่ยงได้ยาก สุดท้ายปัญหาตามจุดต่างๆ ตรงนี้ ก็ท�าให้เห็นเป็น
ด้วยข้อก�ำจัดของเขตเมืองในข้ำงต้นกท�ำให้เมื่อ ปัญหาที่ชัดเจนมากขึ้น เช่น การบูรณาการไม่ได้
๘ ๙
สถำนกำรณ์โควิด-19 แพร่ระบำดรุนแรงขึ้น จึงปรำกฏ หรือการที่คนบางกลุ่มเข้าไม่ถึงระบบ ด้วยเหตุนี้เอง
จึงท�าให้เห็นทั้งความไม่พอดี-ช่องว่างของบริการ หรือ
จุดอ่อนของความเหลื่อมล�้าบางอย่างอยู่มากทีเดียว
พญ.สุพัตรำ กล่ำวต่อไปว่ำ ล�ำพังบริกำรในเขต
เมือง แม้จะเป็นผู้ที่มีรำยได้ก็ใช่ว่ำจะเข้ำถึงบริกำรได้ง่ำย
จ�ำเป็นต้องมีเครือข่ำยและควำมเข้ำใจบำงอย่ำงด้วย
ซึ่งตรงนี้เป็นควำมยำก และยิ่งเมื่อกลับไปพูดถึงชุมชน
ชนบท จะเห็นได้ว่ำทั้งเรื่องกำรเข้ำถึงกลุ่มเป้ำหมำย
กำรจัดกำรในชุมชน จะไม่ค่อยมีปัญหำและสำมำรถ
จัดกำรได้ค่อนข้ำงดี
“ในเขตเมืองนั้นค่อยข้ำงจะมีปัญหำในทุกระบบ
ตั้งแต่คัดกรองโรคไปจนถึงกำรเข้ำถึงกำรรักษำ
เนื่องจำกมีประชำกรเยอะ แต่หน่วยบริกำรปฐมภูมิ
(Primary care) กลับกระจัดกระจำยและไม่ได้ถูกพัฒนำ
สุดท้ำยแล้วก็ไม่พอ แตกต่ำงกับชนบทที่มีโครงสร้ำง
บทบำทหน้ำที่ชัดเจน มีผู้ดูแลที่ต่อเนื่อง ไม่ได้มีหลำย
หน่วยงำน เป็นผลให้กำรแก้ปัญหำนั้นเป็นไปได้ง่ำย”
พญ.สุพัตรำ ระบุ
ฉบับ ๑๓๐ : กรกฎาคม ๒๕๖๔ ฉบับ ๑๓๐ : กรกฎาคม ๒๕๖๔
