จาก รพ.สต.ถ่ายโอน สู่กระบวนการสมัชชาระบบสุขภาพปฐมภูมิ และเกิดธรรมนูญ รพ.สต.ของประชาชน” | สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ ข้ามไปยังเนื้อหาหลัก
Audio file

         สวัสดีครับพี่น้องภาคีเครือข่ายที่รักทุกท่าน ขณะนี้ระบบบริการสุภาพของประเทศไทยกำลังเดินมาถึงจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญ นั่นคือการถ่ายโอนภารกิจโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ไปยังองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.)

         การถ่ายโอนภารกิจในครั้งนี้ ถือเป็นโอกาสดีในการพัฒนาระบบบริการสุขภาพของไทยสู่การเป็น “ระบบสุขภาพใกล้บ้านใกล้ใจ” ที่จะมุ่งตอบโจทย์คนในพื้นที่อย่างเต็มรูปแบบ บนความยืดหยุ่น และสอดคล้องตามบริบทความแตกต่าง

         ในอดีต ประเทศไทยเคยมีการถ่ายโอนภารกิจฯ รพ.สต. ไปยังองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น (เน้นองค์การบริหารส่วนตำบล หรือ อบต.และเทศบาล)  มาแล้ว ซึ่งหากตั้งแต่มี พ.ร.บ. กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ.๒๕๔๒ จนถึงปัจจุบันเป็นเวลากว่า ๒๓ ปี เราสามารถถ่ายโอนภารกิจฯ ไปได้ราว ๘๔ รพ.สต.เท่านั้น ทว่า การถ่ายโอนภารกิจฯ รอบนี้ มีการยืนยันตัวเลข รพ.สต. มากถึง ๓,๒๖๔ แห่ง (จากทั้งหมด ๙,๘๓๖ แห่งทั่วประเทศ) ที่จะถ่ายโอนไปอยู่กับ อบจ.

         พี่น้องภาคีเครือข่ายที่รักทุกท่านครับ เป้าหมายสำคัญของการถ่ายโอน รพ.สต. ให้ อบจ. คือประชาชนจะต้องได้รับประโยชน์มากขึ้น ปัจจัยเสี่ยงลดลง และสามารถเข้าถึงบริการได้มากขึ้น ตลอดจนมีค่าใช้จ่ายที่น้อยลง

         มากไปกว่านั้น การถ่ายโอนฯ ต้องทำให้ระบบบริการสุขภาพเข้มแข็งมากขึ้น ทั้งงานบริการ งานวิชาการ งานบริหาร ที่จะได้รับการสนับสนุนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น และนำไปสู่ภาพรวมของประเทศที่มั่นคง มั่นคั่ง ยั่งยืน และปลอดภัยทั้งในด้านสาธารณสุข เศรษฐกิจ และสังคม

         อย่างที่กล่าวไปในข้างต้น การถ่ายโอน รพ.สต. ยังเป็นโอกาสของการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ โดยเฉพาะระบบสุขภาพปฐมภูมิใกล้บ้านใกล้ใจ เพราะ รพ.สต.จะเป็นด่านแรกในการดูแล ส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรคของประชาชนในพื้นที่แบบองค์รวมทั้งแบบตั้งรับและเชิงรุก

         ขณะที่ อบจ. เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดใหญ่ที่มีศักยภาพสูง สามารถเชื้อมโยงระบบบริการปฐมภูมิในพื้นที่เข้ากับระบบบริการระดับสูงขึ้นไปให้เป็นเครือข่ายบริการสุขภาพขนาดใหญ่ทั่วประเทศได้ และมีความพร้อมขยายการบริการ เพิ่มเติมบุคลากรสาธารณสุขใหม่ๆ ที่จำเป็นสำหรับการพัฒนาดูแลสุขภาพในทุกมิติที่สอดรับกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ โดยมีกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เป็นฝ่ายสนับสนุน และประชาชนในพื้นที่มีส่วนร่วมเป็นเจ้าของ

         
สำหรับบทบาทของ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ถือว่าการพัฒนายกระดับศักยภาพของระบบบริการปฐมภูมิของประเทศ เป็นยุทธศาสตร์สำคัญและเป็นมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติรวมทั้งถูกบรรจุให้เป็นเรื่องสำคัญอยู่ในธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ ๓ ที่กำลังอยู่ในระหว่างการพิจารณาของคณะรัฐมนตรีเพื่อประกาศใช้ และเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา สช.ได้ร่วมกับภาคีเครือข่ายรวม ๑๕ องค์กรยุทธศาสตร์ระดับชาติ ได้จัดงานตระเตรียมความพร้อมให้กับบุคลากรของกองสาธารณสุขของ อบจ. ทั่วประเทศ และมีการลงนามความร่วมมือที่จะสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพของบุคลากรของ รพ.สต.ถ่ายโอนทั่วประเทศอย่างต่อเนื่องด้วย

       
นอกจากนี้ สช. ยังจะทำงานแบบสานพลังภาคีเครือข่าย เปิดพื้นที่กลางให้ทุกฝ่ายในพื้นที่เข้ามาร่วมกันเตรียมความพร้อมเพื่อยกระดับระบบสุขภาพปฐมภูมิผ่านกระบวนการถ่ายโอน รพ.สต.ให้เป็นระบบสุขภาพของประชาชนในพื้นที่อย่างไร้รอยต่อ โดยมีแผนจะสนับสนุนให้เกิดเวทีสมัชชาระบบสุขภาพปฐมภูมิแบบมีส่วนร่วมในทุกพื้นที่ที่มี รพ.สต.ถ่ายโอน เพื่อนำไปสู่การจัดทำ ธรรมนูญสุขภาพ รพ.สต.ของประชาชน” หรือการเขียนกติกาสุขภาพที่ รพ.สต. และ ชาวบ้านรวมทั้งหน่วยงานสนับสนุนในพื้นที่ เห็นพ้องร่วมกันที่จะพัฒนาและสร้างสุขภาวะดีแบบร่วมด้วยช่วยกันครับ

 

รูปภาพ